تولید فرش ماشینی شامل سه مرحله اصلی ریسندگی ، بافندگی و تکمیل فرش می باشد.
برای تولید فرش ماشینی ، در ابتدا الیاف به کارخانه وارد شده ، پس از رنگرزی و با تنوعی از رنگ های مختلف تحویل واحد ریسندگی نخ و با نمره های متفاوت به نخ هیت ست تبدیل می شوند ، در ادامه به واحد بافندگی منتقل و فرایند بافت بوسیله دستگاه فرشبافی انجام میشود. در انتها پس از آهار زنی و شیرینگ و بسته بندی در واحد تکمیل فرش جهت فروش به بازارهای مقصد ارسال میشود. در ادامه همراه با تصاویر کارخانه فرش مشهد ، نحوه تولید فرش ماشینی از ابتدا تا انتها را مشاهده می کنید .
دستگاه بافت CRX
ریسندگی
در این واحد نخ لازم برای بافت فرش تهیه می شود.
فرش ماشینی از سه دسته نخ به نامهای نخ تار از جنس پنبه ، پلی استر و نخ پود از جنس جوت و نخ خاب یا ریشه که از جنس آکریلیک یا پلی پروپیلن یا پلی استر و در بعضی موارد ویسکوز بافته می شود . در یک فرش 12متری معمولا” حدود 82% آن نخ خاب 12% نخ پود و 6% نخ تار می باشد.
.
بافندگی
فرش ماشینی توسط ماشین آلات مختلفی بافته می شود که می توان به دستگاه های تکسیما، واندویل CRX ، ASR ، VTR و HCP اشاره کرد.
در تولید فرش ماشینی از دو دهنه کار استفاده می شود که در اصطلاح ” فرش رو و زیر بافت ” گفته میشود ، دو فرش دارای خاب مشترک توسط تیغه برش که همراه بافت در حال حرکت است برش داده شده و از هم تفکیک می گردد.
تکمیل فرش
پس از بافت ، فرشها به سالن تکمیل فرش ماشینی منتقل و در آنجا به ترتیب ، مراحل زیر را پشت سر میگذارند :
1- تیغه
2- آهار زنی پشت فرش
3- شیرینگ(پرداخت سطح فرش)
4- برش طولی و عرضی فرش
5- لبه دوزی ، زیگزاگ و ریشه زنی
6- کنترل کیفیت
7 – رول و بسته بندی
فرآیند فرش ماشینی شامل مراحل زیر است:
- مرحله اول: آماده کردن نخ ها
ابتدا نخ ها به شکل الیاف خام و یا دسته رشته های بلند به کارخانه آورده می شوند.
الیاف خام که تقریباً ۱۸ سانتیمتر هستند، معمولاً پیچیده نشده و رشته رشته هستند که باید تغییر داده شوند. این رشته ها درون یک ظرف قیف مانند ریخته می شوند. سپس روغن زده می شوند و به ماشین حلاجی آن ها را به صورت طناب های بلند و سستی می ریسد که فیتیله نامیده می شوند. پس از آن فیتیله ها فشرده، کشیده و به نخ های واحدی تبدیل مش شوند و به دور قرقره ها پیچیده می شوند.
الیاف خام تک لایه ای و رشته های دسته ای بلند بعداً به یکدیگر پیچیده می شوند تا به صورت تارهای کلفت مناسب برای بافت درآیند. نخ ها سپس به وسیله بخار حجیم می شوند و بعد، آن ها را تا ۱۳۲-۱۳۸ درجه سانتیگراد حرارت می دهند. این حرارت باعث می شود که نخ شکل پیچیده اش را حفظ کند. پس از سرد کردن، این نخ ها را به درو لوله هایی می پیچند و به دستگاه بافندگی انتقال می دهند.
- مرحله دوم: رنگ کردن نخ ها
نخ ها به منظور بافت فرش ابتدا با روش های خاصی رنگ می شوند. در این روش ها ۲۲۷-۴۵۵ کیلوگرم الیاف را در خمره های تحت فشار هوا می گذارند که رنگ مورد نظر در آن ها پخش می شود و یا در روش دیگری الیاف یا کلاف های پی در پی از حوضچه ها یا خمره های رنگ عبور می دهند تا کاملاً به رنگ مورد نظر درآید. یک روش دیگر رنگ آمیزی نخ ها این است که نخ ها را شکل می دهند و سپس رنگ داغ تحت فشار وارد اشکال نخ شود تا نخ ها رنگ آمیزی شوند. همچنین در روش دیگری، نخ را از طریق غلطک های چاپ رنگ پرس می کنند، در حالی که روش دیگری نیز نخ ها را به شکلی می بافدو سپس قبل از باز شدن نخ ها با رنگ ها آمیخته می شوند. نخ ها با هر روشی که رنگرزی شوند، در مرحله بعد تحت بخار قرار می گیرند و سپس شسته و خشک می شوند.
- مرحله سوم: بافت فرش ماشینی
در پشت ماشین بافندگی فرش ماشینی قرقره ای قرار دارد که نخ ها درون آن قرار می گیرد و توسط یک لوله نایلونی که به سوزن بافندگی وصل می شود تغذیه می شود. سوزن در داخل زمینه فرو می رود و به این ترتیب نخ را وارد یک حلقه می کند. عمق فرو رفتن سوزن در داخل زمینه توسط حسگرهای نوری که توسط برق عمل می کنند، کنترل می شود و به همین صورت ارتفاع حلقه نیز می تواند کنترل شود. یک قلاب یا گیره، گره را متناوباً گرفته و رها می کند و سوزن به جهت مخالف حرکت می کند. زمینه پشتی به جلو می آید و سوزن دوباره آن را تکرار می کند. همچنین برای برش زدن نخ ها، یک گیره در طرف دیگر قرار دارد که به یک تیغه مجهز است و مانند یک قیچی عمل می کند و گره ها را می برد. این عملیات بافندگی توسط چندین هزار سوزن انجام می گیرد و در هر دقیقه چندین هزار ردیف بافته می شود. بنابراین یک ماشین بافندگی می تواند روزانه چندین صد متر مربع فرش ماشینی تولید کند.
مرحله چهارم: رنگ آمیزی فرش ماشینی آماده
این روش رنگ آمیزی در صورتی انجام می شود که در مراحل قبل نخ ها رنگرزی نشده باشند که به آن رنگ آمیزی یکپارچه فرش می گویند. در این مرحله چندین تخته استاندارد فرش به هم متصل می شوند، سپس تخته طویل فرش ماشینی داخل حوضچه قرار داده شود. سپس حوضچه را پر از آب می کنند و آن را گرم کرده و مواد شیمیایی را درون آب آن حل می کنند. سپس این ترکیب را با افزایش دادن حرارت جوشانده و به مدت ۴ ساعت می جوشانند. در یکی دیگر از روش های رنگ آمیزی یکپارچه فرش چندین ردیف فرش ماشینی به یکدیگر متصل می شوند تا یک تخته فرش بلند را تشکیل دهند. سپس این تخته فرش ماشینی بلند در زیر لوله هایی قرار می گیرند که رنگ ها را روی آن پخش می کنند. پس از رنگ آمیزی فرش ماشینی، فرش تحت بخار آب قرار می گیرد تا رنگ آن ثابت شود، در قسمت بعد رنگ اضافی شسته می شود. سپس فرش خشک شده و به صورت لوله درمی آید.
روش تولید فرش ماشینی چاپی: به منظور ایجاد فرش ماشینی چاپی با طرح های متنوع، فرش سفید را از زیر صفحاتی عبور می دهند که در آن صفحات سوراخ ها و شکاف هایی به شکل طرح ها و نقوش مورد نظر وجود دارد. رنگ های مورد نظر از طریق شکاف های صفحه پاشیده می شوند. سپس فرش ۹۱ سانتیمتر به جلو رانده می شود و در زیر صفحه دیگری قرار می گیرد که رنگ های دیگر و الگوهای متفاوتی دارد. در این روش فرش ماشینی خام تا هشت بار رنگ آمیزی می شود.
برای رنگ آمیزی فرش ماشینی چاپی روش دیگری نیز وجود دارد. به صورتی که آن را از زیر غلطک های برجسته ای عبور می دهند. بخش هایی از این غلطک ها با طراحی، برجسته شده اند که رنگ مورد نظر را روی فرش پرس می کند. هر غلطکی دارای الگوهای برجسته متفاوت است که رنگ های متفاوتی را پرس می کند. بعد از رنگ آمیزی فرش ماشینی چاپی تحت بخار آب قرار داده می شود، مانند روش قبلی رنگ های اضافی شسته می شود و سپس فرش خشک شده و لوله می شود تا به بخش نهایی تولید برود.
- مرحله پنجم: پایان فرش بافی
پایین فرش های رنگ آمیزی شده ابتدا به هم دوخته می شوند تا به شکل یک نوار بلند درآید. این نوار سپس در زیر یک دستگاه قرار می گیرد که یک مایه لاستیکی پوشاننده را در کف فرش پخش می کند. این دستگاه همزمان فرش را لوله می کند و همزمان یک سطح ثانویه محکم نیز با لاستیک پوشانده می شود. هر دوی اینها به صورت یک جفت رول، لوله می شوند، تا به صورت یک ساندویچ درآیند و یکدیگر را بپوشانند. سپس فرش ماشینی را داخل یک کوره قرار می دهند تا لاستیک سفت شود.
سپس فرش ماشینی آماده، تحت بخار قرار می گیرد. سپس آن را برس کشیده و هوا می دهند. در نهایت یک ماشین آن را به حرکت درمی آورد که پرزهای اضافی که بالای سطح آن است حذف شود. سپس فرش با طول ۳۷ متر لوله می شود، پس از آن توسط پلاستیک محکمی بسته بندی شده و به انبار کارخانه فرش ماشینی یا یک فرش فروشی انتقال می یابد.